پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی استان قم براساس نگرش به رشتة تحصیلی و آیندۀ شغلی و نیازهای بازار کار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

2 استادیار مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

10.22091/jrim.2024.10736.1068

چکیده

هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی استان قم بر اساس نگرش به رشتة تحصیلی، آیندة شغلی و نیازهای بازار کار بر اساس پژوهش‌های انجام شده و از نظر نوع، توصیفی - پیمایشی و از نظر روش از نوع هم‌بستگی است. جامعة آماری پژوهش متشکل از دانشجویان مراکز آموزش علمی‌کاربردی قم می‌باشد (2500 نفر). حجم نمونه از طریق نرم‌افزار GPower ، 175 نفر تعیین و اعضای نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسش‌نامه استاندارد است و معدل دانشجویان نیز، به‌عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی منظور شد و تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها از طریق آزمون هم‌بستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام شد. ارزیابی پایایی پرسش‌نامه‌ها به روش آلفای کرونباخ انجام شد. مقدارهای آماره آلفا  0.82 و 0.96 به دست آمد که نشانگر پایایی مناسب ابزار است. یافته‌ها نشان داد با استفاده از روش تحلیل رگرسیون هم‌زمان، مدل معنی‌داری به دست آمد (0.055= مجذور R تنظیم شده و 0.05 P<  و 6.078F=)؛ این مدل  5/5 درصد از واریانس را توجیه می‌کند (0.055= مجذور R تنظیم شده) و نیازهای بازار کار پیش‌بینی‌کنندة معنی‌داری گزارش نشد. همچنین رابطة منفی و معنی‌داری بین نگرش به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی و پیشرفت تحصیلی وجود داشت.

تازه های تحقیق

این پژوهش، به دنبال بررسی تأثیر نگرش به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی و نیازهای بازار کار بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی استان قم بود.  برخلاف انتظار، رابطة منفی و معنی‌داری بین نگرش به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی و پیشرفت تحصیلی مشاهده شد و به این معنی است که دانشجویانی که نگرش مثبتی به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی خود دارند، در واقع در معرض خطر افت تحصیلی قرار دارند. رابطة معنی‌داری بین نیازهای بازار کار و پیشرفت تحصیلی مشاهده نشد. این یافته می‌تواند به این معنی باشد که در‌حال‌حاضر، نیازهای بازار کار به‌طور کامل در برنامه‌های آموزشی دانشگاه جامع علمی‌کاربردی استان قم انعکاس نیافته است. هم‌بستگی مثبتی بین نگرش به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی و نیازهای بازار کار وجود داشت. یافته‌های این پژوهش، چالش‌های جدیدی را در پیشِ رویِ آموزش عالی در ایران، به‌ویژه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی،  قرار می‌دهد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Predicting Academic Achievement of University of Applied Sciences and Technology Students in Qom Province Based on Attitude Towards Field of Study, Future Career and Labor Market Needs

نویسندگان [English]

  • Reza Mohammadi 1
  • Ali Akbar Khoshgoftar Moghaddam 2
1 PhD of student, Department of Educational Administration, Faculty of Humanities, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran
2 Associate professor, Department of Educational Administration, Faculty of Humanities, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran
چکیده [English]

This research aims to predict the academic achievement of students at the University of Applied Sciences and Technology in Qom province based on their attitude towards their field of study, future career, and labor market needs. This descriptive-survey research employs a correlational method. The statistical population consisted of 2500 students from applied science education centers in Qom. A sample of 175 students was determined using GPower software and selected through simple random sampling. The research tools included two standard questionnaires, and students’ GPA was used as an indicator of academic achievement. Data analysis was conducted using Pearson’s correlation test and multiple regression analysis. The findings revealed a significant model (adjusted R² = 0.055, p < 0.05, F = 6.078), explaining 5.5% of the variance. Labor market needs were not reported as a significant predictor. Furthermore, a negative and significant relationship was found between attitude towards the field of study and future career, and academic achievement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • academic achievement
  • attitude
  • field of study
  • future career
  • labor market
  • applied science
ایزدی، صمد؛ صالحی‌عمران، ابراهیم و قربانی, عادل. (1389). ارزیابی وضعیت اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاه جامع علمی‌کاربردی. آموزش عالی ایران، 3(2). 24-1.
آراسته، حمیدرضا؛ کتابدار، مجیدرضا؛ عبدالهی، بیژن؛ وزین‌آبادی، حسن رضا. (1401). پاسخ‌گویی دانشگاه‌های ایران به بازار کار از منظر خبرگان آموزش عالی. فرهنگ و ارتقای سلامت، ۶(۲). 359-351.
تاروردی‌زاده، هاجر؛ تقی‌پور، محمد؛ و نظامی‌وند، سمیرا. (1399). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان براساس هوش هیجانی، ویژگی‌های شخصیتی و جمعیت‌شناختی، نگرش به تحصیل و آیندة شغلی با میانجی‌گری تاب آوری تحصیلی. پژوهشنامه تربیتی، 65(16). 206-187.
تمنایی فر، محمد رضا؛ وگندمی، زینب. (1390). رابطة انگیزه پیشرفت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۴(۱). 15-9.
رجبی، سعید؛ صالحی، نسیم؛ هاشمی، حسن و مباشری، فائزه. (1401). بررسی آگاهی و نگرش دانشجویان رشتة مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی شیراز نسبت به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی خود. سلامت و محیط زیست، ۱۵(۴). 632-617.
کریمی، منوچهر و احمدی، سیدعلی‌اکبر. (1401). ارایة یک مدل شایستگی برای فارغ التحصیلان دانشگاهی به‌منظور اشتغال در هزارة سوم. مدیریت بر آموزش سازمان ها، ۱۱(۲). 133-109.
مختاری‌کیا، عاطفه؛ اسدی‌پیری، زهرا؛ قاسم‌پور، سامان؛ علایی، راضیه؛ نورایی‌مطلق، ثریا  و بختیار، کتایون. (1398). نگرش دانشجویان رشته بهداشت عمومی دانشگاه علوم پزشکی لرستان نسبت به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی. آموزش در علوم پزشکی، 19(82 ). 519-529.
مرزبان، آمنه و مرزبان، هادی. (1397). نگرش دانشجویان رشته پرستاری دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نسبت به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، 5(2 ). 22-32.
اجتهادی، مصطفی و بهروزی، محمد. (1385). توانایی‌‌ها و قابلیت‌های دانش‌آموختگان در پاسخ به نیاز بازار کار به‌منظور ارائه چهارچوب ادراکی مناسب، پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 3(10). 1- 29.
جمالی، حمزه علی و قلعه‌نوی، مهران. (1392). نگرش دانشجویان رشته های بهداشت محیط و حرفه‌ای نسبت به رشتة تحصیلی و آیندة شغلی در دانشگاه علوم پزشکی قزوین سال 1391، آموزش در علوم پزشکی، 13(7). 541-550.
سرمد، زهره؛ حجازی، الهه و بازرگان، عباس. (1390). روش تحقیق در علوم رفتاری، تهران: انتشارات آگاه.
Agarkov, G. A., Tarasyev, A. A., & Sushchenko, A. D. (2020). Optimization of students’ graduation by the university taking into account the needs of the labor market. IFAC-PapersOnLine53(2), 17399-17404.
Almashayekhi, Abdullah., & Ukil, Minhajul Islam. (2024). Interested to start a venture but worried about the future: Investigating the role of resilience in fear of career uncertainty and entrepreneurial intention. Acta Psychologica243, 104148.
Arasteh, H., Ketabdar, M. R., Abdollahi, B., & Zainabadi, H. R. (2022). Accountability of the Iran’s Universities to the Labor Market from the Perspective of Higher Education Experts. Iranian Journal of Culture and Health Promotion, 6(2), 351-359. [In Persian]
Berlingieri, F., Diegmann, A., & Sprietsma, M. (2023). Preferred field of study and academic performance. Economics of Education Review95, 102409.
Cojocariu, V. M., & Puiu, M. (2014). Career-Counselling Practices for University Students. Procedia-Social and Behavioral Sciences149, 222-227.
Guerrero, D. F. (2020). Industry–university collaboration in rural and metropolitan regions: What is the role of graduate employment and external non-university knowledge?. Journal of Rural Studies78, 516-530.
Ijtihadi, M. & Behrouzi, M. (2015). Abilities and capabilities of graduates in response to the needs of the labor market in order to provide a suitable cognitive framework. Research Quarterly in Curriculum Planning, 3(10-11), 1- 29. [In Persian]
Ilyés, V., & Sebők, A. (2023). University peers and career prospects: The impact of university ties on early labor market outcomes. Economics of Education Review, 96, 102456.
Izadi, S., Salehi Omran, A., & Qurbani, A. (1389). Evaluating the employment status of graduates of Applied Scientific University. Journal of Iranian Higher Education, 1-24. [In Persian]
Jamali, H. A., & Qalanoi, M. (2012). Attitude of environmental and professional health students towards their field of study and future career at Qazvin University of Medical Sciences in 2013, Iranian Journal of Education in Medical Sciences, 13 (7), 541-550.[In Persian]
Karimi, M., & Ahmadi, S. (2022). Providing a competency model for university graduates for employment in the third millennium. Managing Education in Organizations, 11(2), 109-133. [In Persian]
Marzban, A., & Marzban, H. (2017). Attitude of nursing students of Hormozgan University of Medical Sciences towards the field of study and future career. Development Strategies in Medical Education, 5(2), 22-32. [In Persian]
Mokhtari Kia, A., Asadi Piri, Z., Ghasempour, S., Alaei, R., Nurai Mutlaq, S., & Bakhtiar, K. (2018). Attitude of public health students of Lorestan University of Medical Sciences towards their field of study and future career. Iranian Journal of Education in Medical Sciences, 19(82), 519-529. [In Persian]
Rajabi, S., Nasim, S., Hashemi, H., & Mobasheri, F. (2022). Examining the awareness and attitude of environmental health engineering students of Shiraz University of Medical Sciences towards their field of study and future career. Iranian Journal of Health and Environment, 15(4), 617-632. [In Persian]
Sarmad, Z., Hijazi, A. & Bazargan, A. (2010). Research methods in behavioral sciences. Agah Publications. [In Persian]
Tamannaifar, M. R., & Gandomi, Z. (2011). The relationship between progress motivation and academic progress in students. Education Strategies in Medical Sciences, 4(1) 9-15. [In Persian]
Tarverdizadeh, H., Taghipour, M., & Nezamivand, S. (2019). Predicting students' academic achievement based on emotional intelligence, personality and demographic characteristics, attitude towards education and future career with the mediation of academic resilience. Education Research, 65(16) 187-210. [In Persian]