بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی با مدیریت دانش در آموزش و پرورش شهرستان قم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشکده علوم اقتصاد و ادرای دانشگاه قم

2 - کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی-مدرس دانشکده هدی

چکیده

تحقیق حاضر به بررسی رابطۀ فرهنگ سازمانی با مدیریت دانش در سازمان آموزش و پرورش استان قم می‌پردازد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کارکنان اداره آموزش و پرورش شهرستان قم می‌باشد. نمونه شامل 140 نفر بود که با استفاده از روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. نتایج آزمون T تک نمونه‌ای نشان می‌دهد فرهنگ سازمانی و مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی در اداره آموزش و پرورش شهرستان قم وضعیت مطلوبی دارند. برای بررسی فرضیه‌های تحقیق از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و مؤلفه‌های آن (تعهد به مشارکت کارکنان، سازگاری، انطباق‌پذیری، اهداف سازمان) با مدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. در مدل ساختاری تحقیق پس از انجام اصلاحات لازم مقدار x2/df و t-value و RMSEA به‌ترتیب برابر 00/0، 49/0 و 095/0 می‌باشد که حاکی از مناسب بودن مدل ساختاری تحقیق است.

تازه های تحقیق

تحقیق حاضر به بررسی رابطۀ فرهنگ سازمانی با مدیریت دانش در سازمان آموزش و پرورش استان قم پرداخته است. در ابتدا با انجام آزمون کولموگروف- اسمیرنوف از نرمال بودن داده‌ها اطمینان حاصل شد. نتایج آزمون t یک نمونه‌ای نشان می‌دهد که میانگین نمرات تمام مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی و همچنین مفهوم فرهنگ سازمانی دارای sig<0.05 بوده است. بنابراین می‌توان گفت که مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی در اداره آموزش و پرورش استان قم در وضعیت مطلوبی می‌باشند.

برای بررسی فرضیات تحقیق از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. می‌توان نتیجه گرفت فرهنگ سازمانی ضعیف می‌تواند مانعی برای اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش باشد. آزمون فرض نشان می‌دهد با توجه به اینکه P-Value (sig) به دست آمده برابر 0.001 است فرض صفر رد شده و فرض مقابل پذیرفته می‌شود. براین اساس نتیجه‌‌گیری می‌شود که بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. عدلی و حسن‌زاده نیز در مطالعات خود فرهنگ سازمانی را به عنوان زیر ساخت مهم مدیریت دانش مطرح کرده‌اند.

نتایج نشان داد که بین تعهد به مشارکت کارکنان و مدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. تحقیقات پیترزمن و واترمن (1982) حاکی از آن است که سازمان‌های متعالی و برتر، فرهنگی قوی و مثبت دارند. زیرا فرهنگ قوی و مثبت، سبب افزایش مشارکت کارکنان و توافق آن‌ها بر روی نکات راهبردی و افزایش تعهد افراد به سازمان و نهایتاً همسویی اهداف کارکنان و اهداف سازمانی می‌شود و از این رو فرهنگ سازمانی، عامل مهمی برای افزایش اثربخشی و بهره‌وری مدیریت دانش است.

نتایج همچنین نشان داد که بین سازگاری و مدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. یعنی هرچه اعضای سازمان در ارزش‌های بنیادین اشتراک بیشتری داشته باشند و قادر به حصول توافق در زمینه حل مسائل حساس باشند، باعث ارتقاء وضعیت مدیریت دانش خواهد شد.

نتایج آزمون همبستگی همچنین نشان داد که بین انطباق‌پذیری ومدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. مطالعات دونپورت و پروساک (1998) هشت معیار را برای سنجش موفقیت سازمان در اجرای پروژه مدیریت دانش معرفی نموده است که از بررسی این معیار‌ها مشخص می‌گردد که انطباق‌پذیری سازمان در موفقیت مدیریت دانش نقش بسزایی دارد.

و درنهایت نتایج بررسی فرضیه فرعی چهارم نشان داد که بین اهداف سازمان ومدیریت دانش رابطه معنی‌‌داری وجود دارد. می‌توان از مباحث چنین نتیجه گرفت که هر چه گرایش و جهت استراتژیک، اهداف، مقاصد و چشم‌انداز در سازمان واضح تر و فراگیرتر باشد باعث ارتقاء وضعیت مدیریت دانش خواهد شد.

 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the relationship between organizational culture and knowledge management in Department for Education of Qom

نویسندگان [English]

  • Zolfa Haghgooyan 1
  • Maryam Mashayekhi 2
1 Ph.D. of Organizational Behavior Management, Qom University Lecturer
2 Master of human resource management, Hoda Lecturer.
چکیده [English]

The present research examines the relationship between organizational culture and knowledge management in Department for Education of Qom province. The research method is applied in terms of purpose and correlation type. The statistical population is the employees of the Department for Education of Qom. The sample included 140 people who were selected using stratified random method. The results of a sample t-test show that the organizational culture and the components of the organizational culture are in a favorable condition in the Department for Education of Qom province. Pearson's correlation test was used to check the research hypotheses. The results of the correlation test showed that there is a significant relationship between organizational culture and its components (commitment to employee participation, adaptability, organization goals) and knowledge management. In the structural model of the research, after the necessary corrections, x2/df and t-value and RMSEA are 0.000, 0.49 and 0.095, respectively, which indicate the appropriateness of the structural model of the research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational culture
  • Knowledge management
  • Education of Qom city
امین مظفری، فاروق. پرداختچی، محمدحسن. یمنی دوزی سرخابی، محمد. ذکاوتی، محمد.(1387). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و سبکهای رهبری در دانشگاههای ایران. پژوهش و برنامه‌‌ریزی در آموزش عالی، شماره 47، 133-158.
حجازی، احمد رضا. نورزاده، رضا. محمدی‌نژاد، بهزاد. (1392).بررسی وضعیت مدیریت دانش (اثر معاونت آموزشی و پژوهشی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری و ارایه راهکارهای ارتقاء آن. پژوهش‌نامه اقتصاد و کسب و کار، سال دوم، شماره اول، 49-65.
حقیقی، محمد علی. حسینی نیک، اعظم. رجایی، بهاءالدین. علیپور، محمد حسین. (1388). مدیریت رفتار سازمانی. تهران: ترمه.
خوارز می، ثمین دخت (1376).انسان، فرهنگ، تکنولوژی. تهران: نگاه نو
سرمد، زهره. بازرگان، عباس. حجازی، الهه. (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه.
سلمانی‌نژاد، رمضانعلی. دانشور، مریم. میر فخرالدینی، سید حیدر. (1391). ارتقاء فرهنگ سازمانی (کاربردالگوی تعالی سازمان ایران). بهبود مدیریت، سال6، پیایی 15، شماره دوم، 128-152.
صادقی، احمد. جعفری، حسن. خدا یاری، رحیم. پاکدامن، محسن. محمدی، رامین. احمدی‌نژاد، بهمن. (1390). رابطه بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش. فصلنامه بیمارستان. سال دهم، شماره 2، 1-8.
صالحی، مهدی،.دری بهروز، محمد. صفری، خلیل. (1391). بررسی نقش میانجی کنش متقابل اجتماعی در تاٌثیرگذاری ساختار و جوسازمانی بر مدیریت دانش. مدیریت دانش و فناوری اطلاعات، دوره 4، شماره 11، 69-92.
عباسی، زهره. پریرخ، مهری. دیانی، محمدحسین. فتاحی، سید رحمت الله. (1388). شناسایی الگوی فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌ها وسنجش تأثیر آن بر میزان اجرای مدیریت دانش. علوم و فناوری اطلاعات. دوره 25، شماره 3، 22-46.
عدلی، فریبا (1384). مدیریت دانش. چاپ اول، تهران: فراشناختی اندیشه.
گودرزوند، مهرداد. نجبانی، سیدصدرا. هاشمی، سید سعیده (1389). رابطۀ بین مدیریت دانش و شاخص فرهنگ سازمانی دنیسون. مجله کار و جامعه. شماره 122، 47-58.
نعمتی، محمدعلی. (1385). مدیریت دانش، فرهنگ و آموزش عالی. نشریه رشد فناوری. دوره2، شماره7، 28-35.
نفری، ندا. مهدیلوی تازه کندی، علی. ملاعباسی، حافظ. (1395). بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش. منابع انسانی در نیروی انتظامی. سال چهارم، شماره 3، 157-180.