بررسی رابطه بین سبک رهبری استراتژیک با کارایی و اثربخشی سازمانی و سرمایه اجتماعی مدیران مدارس ابتدایی همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

10.22091/jrim.2025.10951.1084

چکیده

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه بین سبک رهبری استراتژیک با کارایی و اثربخشی سازمانی و سرمایه اجتماعی مدیران مدارس ابتدایی همدان انجام شد که از نظر نوع، توصیفی - همبستگی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش متشکل از مدیران مدارس ابتدایی دخترانه، پسرانه و مختلط همدان بود. حجم نمونه از طریق نرم‌افزار GPower، 74 نفر تعیین و اعضای نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل چهار پرسش‌نامه استاندارد رهبری استراتژیک لیر، کارایی سازمانی پین‌پریانگ و سینگ‌سای، اثربخشی سازمانی پارسونز و سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال به ترتیب با پایایی 949/0، 922/0، 965/0 و 965/0 بود. تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها از طریق آزمون رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم‌افزار SPSS 27 انجام شد. یافته‌ها نشان داد با استفاده از روش تحلیل رگرسیون هم‌زمان، مدل معنی‌داری به دست آمد  (681/0= مجذور R تنظیم شده و 0.05>P  و 024/53=F) این مدل 1/68 درصد از واریانس را توجیه می‌کند و کارایی و اثربخشی پیش‌بینی کننده‌های معنی‌داری بودند؛ اما متغیر سرمایه اجتماعی، پیش‌بینی‌کنندۀ معنی‌داری نبود. این پژوهش نشان می‌دهد که رابطه مثبتی بین سبک رهبری استراتژیک و کارایی و اثربخشی مدیران استان همدان وجود دارد. سرمایه اجتماعی نیز می‌تواند نقش مهمی در تسهیل همکاری و اشتراک‌گذاری اطلاعات بین مدیران مدارس داشته باشد

تازه های تحقیق

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین سبک رهبری استراتژیک و کارایی، اثربخشی و سرمایه اجتماعی مدیران مدارس ابتدایی دخترانه، پسرانه و مختلط در استان همدان است. سؤالات اصلی این پژوهش، پاسخ و یافته‌ها به شرح ذیل است:

بین سبک رهبری استراتژیک و کارایی مدیران مدارس ابتدایی دخترانه، پسرانه و مختلط  همدان چه رابطه‌ای وجود دارد؟ رابطه مثبت بین سبک رهبری استراتژیک و کارایی وجود دارد، نتایج نشان می‌دهد که مدیران مدارس ابتدایی که از سبک رهبری استراتژیک استفاده می‌کنند، در مقایسه با مدیران مدارس ابتدایی که از این سبک استفاده نمی‌کنند، به‌احتمال زیاد به سطوح بالاتری از کارایی در سازمان خود دست می‌یابند. این امر به این دلیل است که رهبران استراتژیک می‌توانند با ایجاد یک چشم‌انداز روشن، انگیزه بخشیدن به کارکنان و ایجاد هماهنگی در تلاش‌های آنها، به سازمان‌ها کمک کنند تا به اهداف خود دست یابند. در ضمن این یافته با یافته های شخصی نیایی (Shakhsi Niai, 2021) در پژوهشی با عنوان «آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و  رﻫﺒﺮی اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺑﻪ  ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺤﻮل ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ  و اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﺎرﻣﻨﺪان» هم‌سو وهم‌جهت است.

بین سبک رهبری استراتژیک و اثربخشی مدیران مدارس ابتدایی دخترانه، پسرانه و مختلط همدان چه رابطه‌ای وجود دارد؟ رابطه مثبت بین سبک رهبری استراتژیک و اثربخشی وجود دارد، این پژوهش نشان می‌دهد که اثربخشی می‌تواند پیش‌بینی‌کننده‌ معنی‌داری برای سبک رهبری استراتژیک باشد. به این معنی که مدیران مدارس ابتدایی که به سطوح بالاتری از اثربخشی دست می‌یابند، به‌احتمال زیاد از سبک رهبری استراتژیک استفاده می‌کنند، که پژوهش پراسرتچارونسوک و نگانگ تانگ (Prasertcharoensuk & Tang, 2017) با عنوان« تأثیر عوامل رهبری استراتژیک مدیران بر اثربخشی مدرسه در دفتر آموزش ابتدایی منطقه3 ماها سراخم تایلند» این موضوع را تأیید می‌کند.

بین سبک رهبری استراتژیک و سرمایه اجتماعی مدیران مدارس ابتدایی دخترانه، پسرانه و مختلط همدان چه رابطه‌ای وجود دارد؟ رابطه ضعیف و غیرمعنی‌دار بین سبک رهبری استراتژیک و سرمایه اجتماعی وجود دارد، به عبارت دیگر این یافته نشان می‌دهد که بین سبک رهبری استراتژیک و سرمایه اجتماعی مدیران مدارس ابتدایی دخترانه، پسرانه و مختلط استان همدان رابطه مستقیمی وجود ندارد. رهبران استراتژیک می‌توانند با ایجاد انگیزه در کارکنان، هماهنگی تلاش‌های آنها و ایجاد یک فرهنگ‌سازمانی قوی، به سازمان‌ها کمک کنند تا به اهداف خود دست یابند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Strategic Leadership Style with Organizational Efficiency and Effectiveness and Social Capital of Hamedan Elementary School Principals

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Khoshgoftar Moghadam 1
  • Peyman Ebrahimi 2
1 Department of Educational Administration, Faculty of Humanitiues, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran
2 Department of Educational Administration, Faculty of Humanities, Qom Branch, Islamic Azad University, Qom, Iran.
چکیده [English]

The present research was conducted with the aim of investigating the relationship between strategic leadership style, efficiency, effectiveness and social capital of elementary school principals in Hamadan, which was descriptive-correlative in terms of type and applied in terms of purpose. The research population consisted of principals of girls', boys' and mixed primary schools in Hamadan. The sample size was determined by GPower software, and 74 people were selected by simple random method. The research tools included four standard questionnaires of Lear's strategic leadership, organizational efficiency of Pin Priang and Singh Sai, organizational effectiveness of Parsons, and social capital of Nahapit and Ghoshal with reliability of 0.949, 0.922, 0.965, and 0.965, respectively. Statistical analysis of data was done through multiple regression test using SPSS 27 software. The findings showed that by using the simultaneous regression analysis method, a significant model was obtained (adjusted R square = 0.681, P < 0.05 and F = 53.024), this model justifies 68.1% of the variance, and the efficiency and effectiveness were significant predictors; But social capital variable was not a significant predictor. This research shows a positive relationship between the strategic leadership style and the efficiency and effectiveness of managers in Hamadan province. Social capital can also play an important role in facilitating cooperation and information sharing among school administrators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • strategic leadership style
  • efficiency
  • effectiveness
  • social capital
  • school principals

مراجع

Abane, J. A., Adamtey, R., & Kpeglo, R. (2024). The impact of social capital on business development in Ghana: Experiences of local-level businesses in the Kumasi Metropolitan Area. Social Sciences & Humanities Open, 9, 100775.
Afjeh, S. A. A., & Ismailzadeh, M.  (2009). Investigating the relationship between strategic human resource management and Corporate performance. Development and Transformation Management, 1 (2), 9-19. (in Persian)
Anbari, A.  (2021). The effect of strategic leadership behavior and organizational culture on the performance and productivity of manpower of Yasouj City Tax Affairs Organization  (case study: Yasouj City Tax Affairs Organization). Management and Entrepreneurship Studies, 7 (35), 779-810.  (in Persian)
Ansari, A.H., & Mohebi, S. (2021). The effect of strategic leadership on the effectiveness of faculty performance Tehran University psychology from the perspective of students. Management and Entrepreneurship Studies, 7 (2), 102-110.  (in Persian)
Ghanbari, S., & Navidi, P.  (2016). Investigating the relationship between servant leadership and spirituality in the work environment with social capital  (case study: employees of the Keshavarzi Bank of Hamadan province). Applied Sociology, 28 (2  (66)), 35-48.  (in Persian)
Hamzoi, H., Rezaei Manesh, B., & Roudsaz, H.  (2023). The effect of servant and ethical leadership styles on employees' creativity. Improvement and Transformation Management Studies, 32 (110), 35-72.  (in Persian)
Kamali Rad, I., Ismailpour, R., & Hamzoi, H.  (2024). The effect of strategic human resources management functions on the job performance of employees with the mediating role of intellectual capital. National Conference on Interdisciplinary Research in Engineering and Management Sciences Proceedings of the 8th National Conference on Interdisciplinary Research in Engineering and Management Sciences National Ranking, 401-415.  (in Persian)
Kamli, M. J., Hamzavi, H., & Jahangir Vazifeh, A.  (2023). The effect of strategic leadership style on the sustainable performance of government organizations with the mediating role of employees' extra-role behavior. Governance and Development, 3 (4), 3-20. (in Persian)
Lear, L. W.  (2012). Strategic leadership standard questionnaire.
Mahdi, O. R., & Almsafir, M. K. (2014). The role of strategic leadership in building sustainable competitive advantage in the academic environment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 129, 289-296.
Mohammad Ismaili, E. (2021). Examining the effect of social capital on the creativity and efficiency of the organization. International Conference on Management, Tourism  and Technology.  (in Persian)
Nahapiet J. and Ghoshal S. (1998). ‘Social capital, intellectual capital and the organizational advantage’. Academy of Management Review, 23(2), 242–266.
Parsa, M., & Atai, M.  (2021). Designing a social capital model in Iran's government organizations. New research studies of management and accounting, 5 (19), 1296-1312.  (in Persian)
Parsons  (1969). Organizational Effectiveness Standard Questionnaire.
Pin Priang and Singh Sai  (2012). Standard Organizational Efficiency Questionnaire.
Prasertcharoensuk, T., & Tang, K. N. (2017). The effect of strategic leadership factors of administrators on school effectiveness under the Office of Maha Sarakham Primary Educational Service Area 3. Kasetsart Journal of Social Sciences, 38(3), 316-323.
Rekabi, Fatemeh.  (2015). The effect of strategic management components on the effectiveness of technical and vocational schools in Shush city. The Fifth National Conference and the Fourth International Conference on Skills Training and Employment. (in Persian)
Selajgah, S., & Hosseini Ebrahimabadi, N. (2017). The effect of strategic leadership factors on the effectiveness of education in schools  (a case study of principals and experts of elementary schools in the first district of Tehran).Management and Accounting Studies, 4 (4), 141-153.  (in Persian)
Shakhsi Niai, M.  (2021). Analysis of management and strategic leadership in order to transform the organization and increase employee participation. Brand Afarin, 3 (30),2-10.  (in Persian)
Shirini, N.  (2021). Investigating the effect of strategic leadership on organizational effectiveness in Iranian knowledge-based companies. Applied Educational Leadership, 2 (4), 65-78.  (in Persian)

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 تیر 1403
  • تاریخ بازنگری: 14 دی 1403
  • تاریخ پذیرش: 21 بهمن 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار